De thermostaat regelt de temperatuur in huis.
Sommige thermostaten kun je programmeren en andere alleen handmatig bedienen.
Tegenwoordig bieden veel energieleveranciers ook ‘slimme’ thermostaten aan.
Deze thermostaten ‘leren’ je ritme of bedien je via een app.
Thermostaat
Met een kamerthermostaat regel je de temperatuur in de belangrijkste ruimte van je woning.
Op de thermostaat zie je hoe warm het is en stel je de temperatuur in.
De thermostaat geeft dit vervolgens aan de cv-ketel door.
Er zijn grofweg drie soorten thermostaten:
- de handmatig bedienbare thermostaat;
- de programmeerbare klokthermostaat;
- de ‘slimme’ thermostaat.
Alle soorten zijn er als ‘aan-uit’ en als modulerende thermostaat.
De oudere, analoge handmatig bediende thermostaat is altijd van het aan-uit type.
De bekendste analoge thermostaat is de draaischijf van Honeywell.
Tegenwoordig is van deze ronde aan-uit-thermostaat alleen nog een digitale versie te krijgen.
Klokthermostaten
zijn programmeerbaar en regelen het aan- en uitschakelen van de verwarming automatisch.
Zo is het 's ochtends bij het opstaan al lekker warm in huis.
Aan-uit thermostaten
Het nadeel van aan-uit thermostaten is dat ze alleen aan de cv-ketel doorgeven dat hij moet branden, niet hoe hard hij moet branden. De ketel draait dan op vol vermogen tot de ruimte waarin de thermostaat hangt op de ingestelde temperatuur is. Op dat moment gaat de ketel uit. De ketel werkt zo niet efficiënt, omdat het hr-principe niet werkt bij branden op vol vermogen.
Bij analoge thermostaten loopt de temperatuur in huis bovendien nog een stukje verder op dan nodig is. Want het water in de leidingen is nog heet op het moment dat de ingestelde temperatuur is bereikt. Met voortdurende temperatuurschommelingen in de woonkamer als gevolg.
Modulerende thermostaten
De cv-ketel op vol vermogen laten branden om het huis op temperatuur te houden is dus zonde van de energie. Dat probleem los je op met een modulerende thermostaat.
Deze leert hoe snel de woning opwarmt en rekent uit welk vermogen daarvoor nodig is. Zo kan hij de woning op temperatuur houden terwijl de cv-ketel op laag vermogen brandt. Let wel op: een modulerende thermostaat werkt niet met een oudere, niet modulerende cv-ketel.
Slimme thermostaten
Fabrikanten noemen sommige thermostaten 'slim'. De claim is dat je hiermee energie bespaart. Hij 'leert' bijvoorbeeld je weekritme. Zo weet de thermostaat wanneer je thuis bent en wanneer niet. Daar wordt de verwarming op aangepast. Al bespaart dit lang niet altijd energie.
Deze thermostaten kun je soms bedienen met een app. Zo kun je op weg naar huis de verwarming aanzetten en kom je thuis in een warm huis. Een slimme thermostaat kan ook nog een klokfunctie hebben. Slimme thermostaten zijn soms modulerend, maar helaas lang niet altijd. Een modulerende klokthermostaat vervangen door een ‘slimme’ aan-uit thermostaat kan tot een lager comfort en hogere stookkosten leiden.
OpenTherm thermostaten
Sommige cv-ketels, zoals die van Nefit, zijn alleen geschikt voor een modulerende thermostaat van hetzelfde merk als die van de ketel. Van andere merken kunnen ze zonder aanpassing alleen met een onzuinige aan-uit-thermostaat overweg, maar er zijn adapters verkrijgbaar. Cv-ketels die volgens een zogeheten OpenTherm-standaard werken, kunnen ook modulerende thermostaten van andere merken aan. Thermostaten werken vaak op batterijen, die je dus soms moet verwisselen. Sommige thermostaten krijgen hun voeding via de OpenTherm verbinding met de cv-ketel.
Vergelijk de geteste cv-ketels en kijk welke geschikt zijn voor 'Open Therm'-verwarming.
Zoneregeling
Sommige ketels zijn met een kleine aanpassing geschikt om 2 verwarmingscircuits onafhankelijk van elkaar aan te sturen. Zo kun je de werkkamer verwarmen zonder de woonkamer, waar de thermostaat hangt, ook warm te stoken. Van de recent door ons geteste ketels heeft volgens de specificaties alleen de Itho Daalderop Base Cube een mogelijkheid voor een 2-zonesysteem.
Gelukkig zijn er veel oplossingen op de markt die je in combinatie met andere cv-ketels voor ditzelfde doel kunt gebruiken. Zo biedt marktleider Honeywell 'zoneregelsets' aan. Dan monteer je een elektrische klep op een slimme plek in de retourleiding. De klep communiceert met een tweede thermostaat in, bijvoorbeeld, de badkamer. Zo houd je 2 of meer ruimtes, onafhankelijk van elkaar, op de gewenste temperatuur met dezelfde cv-ketel.
Zo'n zoneregelset vereist wel een extra investering in de regelset en bijbehorende thermostaten. Een installateur kan vertellen of een bepaalde cv-ketel voor zo'n systeem geschikt is.
Tenslotte zijn er ook draadloze zoneregelingen, zonder kleppen in de retourleiding. Bij zo'n systeem heb je nog wel radiatorregelaars en vloerverwarmingregelaars nodig.